Circulair ondernemen over de grens

Het gonst van activiteit in BlueCity, Rotterdam, waar het eerste grote evenement van Holland Circular Hotspot (HCH),  ‘Grenzeloos Circulair’, plaatsvindt. Een voormalig zwembad dat nu een speeltuin is voor circulaire bedrijven is de perfecte locatie om inspiratie op te doen en nieuwe samenwerkingen te beginnen.

De opkomst voor het evenement is dan ook hoog. Een vragenrondje door Jacqueline Cramer, voorzitter van het HCH-aanjaagteam, leert dat het overgrote deel van het publiek uit het bedrijfsleven komt. Andere bezoekers vertegenwoordigen verschillende organen van de overheid, kennisinstellingen en non-gouvernementele organisaties.

Grondstoffenmanagement

“Wat hebben de stranden van Bali en Neeltje Jansen met elkaar gemeen?” Met die vraag trapt Carola van Rijnsoever, directeur Inclusieve Groene Groei bij het ministerie van Buitenlandse Zaken de plenaire sessie af. Twee foto’s van de locaties laten eindeloze bergen plastic zien, die duidelijk een circulaire oplossing nodig hebben.

“Het exporteren van de circulaire economie biedt kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven”, vervolgt Van Rijnsoever. Nederland behoort bijvoorbeeld in het grondstoffen- en afvalmanagement tot de koplopers in Europa. Van Rijnsoever benadrukt dat Nederland op verschillende gebieden echter ook nog veel van andere landen kan leren.

Circulair ondernemen gaat echter niet alleen over het beheren van grondstoffen. Van Rijnsoever noemt het enorme belang van mensen en van inclusiviteit. Closing the Loop wordt als een mooi voorbeeld genoemd van inclusief ondernemen. Het bedrijf importeert en recyclet afgedankte mobiele telefoons uit Afrika.

Foto: Een volle zaal luistert geboeid naar de openingstoespraak van Carola van Rijnsoever, directeur Inclusieve Groene Groei bij het ministerie van Buitenlandse Zaken.

Circulair ondernemen

Het belang van nationale en internationale inclusiviteit komt terug in meerdere speeches. Henk Ovink, Watergezant verwijst ernaar als hij internationale circulaire lessen uit de watersector met het publiek deelt. Het blijkt vaak een uitdaging te zijn om samenwerking en inclusiviteit te zoeken. “Bij meningsverschillen is het dan beter om te zeggen ‘ik luister nog een keer naar je’ in plaats van ‘ik leg het nog een keer uit’, adviseert Ovink.

Alexander Wandl, wetenschappelijk coördinator van het Repair project bij de TU Delft, spreekt over de verschillende uitdagingen van afvalstromen in Europese landen. “Er zijn veel initiatieven maar om de overgang naar een circulaire economie te realiseren zijn er systematische veranderingen nodig op nationaal, internationaal en supranationaal niveau”, onderstreept Wandl.

Circle Economy is een bedrijf dat steden en bedrijven begeleid bij hun overgang van een lineair naar een circulair businessmodel. Harald Friedl, CEO van de Circle Economy, geeft de kansen van de circulaire economie aan met een citaat van EU vice president Jyrki Kaitainen: “De circulaire economie is een megatrend net zoals robotica en kunstmatige intelligentie.”

Holland Circular Hotpot

Als laatste onderdeel van de plenaire sessie bestijgt Herman Bavinck, programmadirecteur van HCH het podium. “Nederland heeft internationaal veel te bieden op het gebied van circulaire economie”, aldus Bavinck. Sinds HCH in het Rijksbreed Programma Circulaire Economie is opgenomen zijn er al vele slagen gemaakt om het Nederlandse bedrijfsleven met het buitenland te kunnen verbinden.

Er is sinds vorige week een website in de lucht waardoor HCH beter zichtbaar wordt. De website is in het Engels omdat HCH als een loket dient voor buitenlandse bedrijven, die geïnteresseerd zijn in Nederlandse circulaire innovaties en businessmodellen. Ook is er een mooi boek gemaakt met inspirerende voorbeelden op het gebied van de circulaire economie, dat op het evenement gelanceerd wordt.

Het HCH-team heeft verschillende regio’s geïdentificeerd voor circulaire kansen. Dit zijn Noord-Europa, Polen, Slovenië en Frankrijk. Buiten Europa ziet HCH circulair potentieel in China, Indonesië, Singapore, Taiwan en Noord-Amerika. “In juni gaan we weer een grote inkomende missie organiseren”, vertelt Bavinck, “ook zijn de inschrijvingen nog open voor een missie naar Frankrijk in maart.”

Foto: Herman Bavinck, programmadirecteur bij Holland Circular Hotspot, vertelt het publiek wat HCH voor bedrijven kan betekenen.

Europese circulaire kansen

Na een korte pauze volgen deelsessies, die zich richten op de verschillende regio’s. Bij de sessie ‘Circulair ondernemen en innoveren in Europa’ komt Anton Brummelhuis, senior director sustainability bij Philips Lighting aan het woord.

“Om waardehoud over de levensduur van een product te garanderen zijn er andere businessmodellen nodig”, legt Brummelhuis uit. Daarom verhuurt Philips Lighting zijn verlichting middels servicecontracten. De terminal van Schiphol wordt al op circulaire basis verlicht en Philips Lighting wil het concept verder uitrollen in Europa.

Dennis Chafia, business development manager bij GI Dynamics praat het publiek bij over kansen voor biobased chemicaliën. “Bij circulaire economie is er een focus op water, energie en recycling terwijl er een wereld te winnen is met biobased-chemicaliën”, onthult Chafia. GI Dynamics is bijvoorbeeld betrokken bij de bouw van een commerciële bioraffinaderij in Adana, Turkije.

Robbert Droop, circulaire beleidscoördinator bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu en Marjon Braks, beleidsmedewerker Circulaire Economie bij de ambassade in Frankrijk, schuiven aan voor een paneldiscussie. Yvette Entius, regional business developer in Noord-Europa en de Baltische staten, heeft al verteld dat er veel interesse voor nieuwe businessmodellen in Scandinavië is. Brak en Droop zien ook veel kansen voor circulair ondernemen in Frankrijk en Oost- en Zuid-Europa.

Het publiek heeft vele vragen voor het panel en de presenterende bedrijven. In Polen is er bijvoorbeeld nog geen goede regulering voor de circulaire economie. Hoe pakt GI Dynamics dit aan? “Niet wachten en gewoon aan de slag gaan”, is het kordate antwoord van Chafia. “Je moet veel partijen bij elkaar brengen. Bij een project van ons in Polen zijn er 45 bedrijven betrokken. Zo hebben we ook het project in Turkije van de grond gekregen.”

Ook komt het belang van de inclusieve benadering (planet, people en profit) aan de orde.

Het publiek in de Europese sessie wordt zelf ook vragen gesteld. Wat hebben zij bijvoorbeeld nodig om de circulaire stap te nemen? Matchmaking, netwerken en contacten blijkt een belangrijke behoefte te zijn. Maar ook marktinformatie en belangenbehartiging. HCH kan een belangrijke rol spelen in het verbinden van Nederlandse en buitenlandse partijen. Bovendien werkt HCH ook samen met Nederlandse ambassades in het buitenland, RVO en NederlandCirculair!

Foto: Tijdens de paneldiscussie krijgt het publiek de gelegenheid om vragen te stellen en deel te nemen aan het debat.

Circulair potentieel in Zuidoost-Azië

Tegelijkertijd worden in de andere zalen circulaire kansen in Oost-Europa en Zuidoost-Azië uitgemeten. Arnoud Passenier, ketenregisseur Circulaire Economie bij het ministerie van Infrastructuur en Milieu vertelt bijvoorbeeld over het grote probleem van plastic afval in Indonesië. Nederlandse bedrijven zetten hun diensten al in op bij te dragen aan de oplossingen van het probleem.

Er wordt tijdens de sessie ook gewezen op de instrumenten van RVO om internationaal te ondernemen. Zo is het mogelijk om samen te werken door middel van Partners for International Business programma’s. Ingenieursbureau Witteveen+Bos vertelt daar gebruik van te maken met het PIB Cluster ReCirc Singapore, dat eind 2017 ondertekend is.

Uit de sessie blijkt ook dat er veel kansen liggen in China, waar enorm geïnvesteerd wordt in milieutechnologie. Ook hier bieden PIB-programma’s uitkomst voor Nederlandse bedrijven om betrokken te raken. Het publiek hoort dat er in China behoefte is aan kennis omtrent het beheren van afval en grondstoffen en het circulair maken van industrieparken.

In Taiwan blijkt de afvalbeheersector al goed ontwikkeld te zijn. “Er liggen voornamelijk kansen op het gebied van onderhoud, refurbishment en remanufacturing”, tipt Olaf Blaauw, senior strategic consultant bij de Delta Development Group. “In Taiwan wordt circulariteit gezien als de Next Industrial Revolution”, besluit Blaauw.

Na het uitwisselen van alle kennis tijdens de deelsessies worden discussies voortgezet tijdens de aansluitende netwerkborrel. “Een heel goed evenement om kennis op de te doen en nieuwe contacten te leggen”, vat een tevreden bezoeker samen.

Foto: Het uitwisselen van ervaringen vindt volop plaats tijdens de afsluitende netwerkborrel.